Có một đặc vụ từng bán danh tính mọi điệp viên làm việc cho Mỹ mà ông biết để đổi lấy một khoản tiền kếch xù, đó là đặc vụ CIA Aldrich Ames làm việc cho Liên Xô từ năm 1985.

Về tiểu sử của Aldrich Hazen Rick Ames, sinh ngày 26/5/1941, lớn lên tại CIA (viết tắt của Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ). Cha ông là nhà phân tích của CIA, nhiều bố mẹ các bạn học khác của ông cũng làm việc cho CIA. Nên ông đã làm thực tập sinh mùa hè cho CIA ngay sau khi tốt nghiệp bậc trung học. Sau đó song song với việc hoàn thành chương trình cử nhân tại đại học George Washington ông vẫn tiếp tục làm việc cho CIA. 



Vào năm 1962 Ames bắt đầu dành toàn bộ thời gian để làm việc cho CIA. Sau đó ông được giao nhiệm vụ hoạt động bí mật tại Ankara, Thổ Nhĩ Kì vào năm 1969.

Ông liên tục nhận lại những đánh giá thấp từ cấp trên trong suốt thời gian công tác tại CIA. Có đầy những vệt đen trong hồ sơ làm việc của Ames, đặc biệt phải kể đến cuộc đụng độ của ông với nhân viên thực thi pháp luật, thêm vào đó là hàng loạt các lỗi khác như: nghiện rượu, thiếu tập trung và trì hoãn công việc… Ames thậm chí còn từng bất cẩn để quên tài liệu trên tàu điện ngầm.

Không chỉ trong công việc, cuộc sống cá nhân của Ames cũng gặp nhiều trục trặc. Vợ ông đòi li hôn với lý do bị bạo hành tinh thần khiến sau đó Ames phải gánh khoản nợ lên đến hàng nghìn USD. Gánh nặng tài chính ngày càng nặng nề hơn đối với ông khi Ames sống cùng với bạn gái Maria del Rosario Casas Dupuy mà ông gặp trong lúc làm nhiệm vụ tại Mexico. 

Ames từng chia sẻ về khoảng thời gian khó khăn: “Tôi cảm thấy mình chịu áp lực quá lớn về tài chính”, “Tôi phải chịu khoản nợ để mua nội thất cho căn hộ. Vụ ly hôn khiến tôi về cơ bản không còn tài sản. Rosario lúc đó đang sống với tôi và tôi phải nghĩ về tương lai. Tôi không có nhà, trong khi chúng tôi có kế hoạch xây dựng gia đình với nhau. Do đó, tôi cần nghĩ về lâu dài.”

Sau thời gian loay hoay với những khó khăn về tài chính, Anderich Ames đã tìm thấy cách giải quyết. Ông bắt đầu bán những bí mật của CIA cho Liên Xô và năm 1985.


Theo như cuộc điều tra của Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ; sau khi Ames tiếp cận với những quan chức của Liên Xô vào tháng 4 năm 1985, Liên Xô đã đồng ý trả cho Ames 50.000 USD để đổi lấy những thông tin mật của CIA. 

Ames đã thừa nhận: “Tôi vẫn không hiểu điều gì thúc đẩy tôi làm những chuyện đó”, “Sau khi nhận 50.000 USD, tôi nhận thấy mức độ nghiêm trọng của việc mình làm. Tôi đã vượt qua ranh giới không thể quay đầu”.

Sau đó ông dần lấn sâu hơn vào cuộc sống của một điệp viên hai mang. Ames sẵn sàng cung cấp mọi thông tin cho phía Liên xô như tên của các quan chức tình báo và sĩ quan quân đội của Liên Xô làm việc cho Mỹ hay các kế hoạch chống Liên Xô của CIA.

Cho dù hoạt động ở bất cứ đâu từ Bogota, Colombia đến Rome, Italy Ames đều liên lạc với những người Liên Xô. Ông liên tục chuyển cho phía Liên Xô những thông tin được coi là bí mật quốc gia của Mỹ. Ames đã cung cấp “số lượng lớn tài liệu nhạy cảm và thông tin quan trọng”, như thể ông ta mang các túi tài liệu mật ra khỏi CIA và giao chúng cho KGB (Ủy ban an ninh quốc gia Liên Xô). Đến năm 1989 Ames đã nhận được 1,88 triệu USD từ Liên Xô- Cục điều tra Liên bang Mỹ cho biết.

Tuy nhiên giới chức CIA bắt đầu phát hiện ra vấn đề đáng lo ngại bởi nhiều điệp viên bị phát hiện, họ lập tức nghi ngờ rằng có người trong nội bộ đang truyền thông tin ra ngoài. Từ đó công việc điệp viên hai mang của Ames bắt đầu bị chú ý. 

Nhóm điều tra của Sandra Grimes và Jeanne Vertefeuille dẫn dắt được giao nhiệm vụ tìm ra kẻ phản bội. Họ đã dành rất nhiều thời gian ở trụ sở của CIA (Langley, bang Virginia) để xác định danh tính người đó. 

Trong quá trình điều tra ban đầu cả Grimes và Vertefeuille đều không cho rằng Ames thuộc diện tình nghi. Bởi họ thấy Ames giống như một “giáo sư đãng trí” luôn muộn giờ và xuề xòa hơn. 

Nhưng sau đó tổ điều tra lại phát hiện ra sự bất thường của Ames sau chuyến đi về từ Rome và năm 1989, Grimes nói: “Tôi thấy một Rick Ames rất khác”. Ames đã mua xe Jagura, sửa răng và bắt đầu đi giày Italy với giá 600 USD. Đồng thời Ames và vợ cũng đã mua một ngôi nhà mới tại Arlington với giá 540.000 USD. Ames chi tiêu thoải mái và không giống như đang gặp khó khăn về tài chính. Khi được hỏi về vấn đề này, ông luôn ám chỉ rằng ông đã nhận được tiền từ gia đình giàu có của vợ.

Sự thay đổi bất thường của Ames đã khiến Grimes và Vertefeuille hoài nghi. Sau đó tổ diều tra đã lập danh sách những người có quyền truy cập thông tin bị rò rỉ gồm 198 người. Sau khi điều tra và thu hẹp danh sách, Grimes cuối cùng cũng tìm được manh mối chứng minh rằng Aldrich Ames là kẻ phải bội. 

Bà phát hiện ra sau khi nghiên cứu biến động số dư trong tài khoản của Ames rằng cứ sau mỗi buổi ăn trưa với 1 quan chức Liên Xô, ông sẽ có thêm một số tiền lớn trong tài khoản. Ames có đến 1.3 triệu USD được gửi đến từ các nguồn không rõ ràng.

Từ đó mà bà Grimes có thể khẳng định rằng: “Không cần đến một nhà khoa học để phân tích chuyện gì đang xảy ra. Rick chính là điệp viên Nga.”

Sau khi xác định Ames chính là kẻ phản bội, CIA và FBI đã bắt tay vào quà trình thu thập chứng cứ để buộc tội ông. CIA và FBI theo dõi Ames bằng cách nghe lén điện thoại, kiểm tra những thứ ông vứt bỏ và đặt thiết bị trên xe ô tô riêng. Ngày 21/2/1994 Ames và vợ bị bắt. Ban đầu ông phủ nhận tất cả và nhấm mạnh rằng FBI và CIA “đang phạm sai lầm lớn” và “bắt nhầm người”.

Nhưng ngay sau đó ông nhanh chóng thay đổi giọng điệu và thừa nhận hành vi làm gián điệp của mình. Sau khi thừa nhận mọi tội lỗi Aldrich Ames đã bị kêt án tù chung thân không ân xá và bị giam tại nhà tù liên bang ở Herre Haute, bang Indiana. Vợ ông là bà Rosario Ames cũng đã nhận tội trốn thuế và âm mưu làm gián điệp. Sau khi ngồi tù 5 năm bà được trả tự do tại Colombia. 

Ames thừa nhận rằng động cơ của ông hoàn toàn là vì tiền: “Rất nhiều người cần tiền. Trong lịch sử, một số nhân viên CIA từng ăn cắp tiền của cơ quan và làm những điều khủng khiếp vì tiền. Nhưng rất ít người đã bán bí mật cho KGB vì họ thấy có rất nhiều rào cản. Còn đối với tôi, vào năm 1985, một số rào cản đó đã không còn nữa. Tôi không tin rằng tôi đã làm ảnh hưởng đến an ninh của đất nước và sự an toàn của người dân”. 


Tin liên quan

Gián điệp gây thiệt hại nặng nề nhất cho FBI vừa chết trong tù 


Ames khai rằng chỉ cung cấp những thông tin “nhỏ nhặt, không có giá trị” cho Liên Xô trong giai đoạn đầu. Nhưng sau đó Vicktro Cherkashin (một đặc vụ của KGB đã về hưu) từng liên lạc với Ames vào năm 1997 đã nói Ames thực chất đã chuyển cho họ những thông tin quan trọng ngay từ đầu. 

Washington cho rằng việc làm của Ames đã tổn hại nghiêm trọng tài sản của nước Mỹ và làm ít nhất 10 người thiệt mạng. Còn R.James Woolsey- giám đốc của CIA lúc đó nói: “Có những người đã chết chỉ vì kẻ phản bội muốn có một nhà lớn hơn và xe Jaguar”.

 

 

 

 

 

Chủ đề liên quan